Kolposkopi Nedir?

Kolposkopi Nedir ve Niçin Yapılır?

Kolposkopi, kadın sağlığının önemli bir parçası olan rahim ağzının detaylı bir şekilde incelenmesini sağlayan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem, genellikle servikal smear (Pap smear) testi sonuçlarında anormallik tespit edilmesi (AS-CUS, LGSIL, HGSIL, ASC-H), servikal sürüntüde kanser riski yüksek olabilecek Човешки папиломен вирус (HPV) virüs tipleri saptandığında (HPV Tip 16, 18, 31, 33) veya rahim ağzında potansiyel lezyonların saptanması durumunda kullanılır. Kolposkopi, rahim ağzının yüzeyindeki dokuları yakından görüntüleyerek daha fazla bilgi sunar ve gerektiğinde tedavi planlaması yapılmasına olanak tanır.

Kolposkopi Nasıl Yapılır?

Kolposkopi, özel bir mikroskop olan kolposkopun kullanılmasıyla gerçekleştirilir. İşlem sırasında hasta jinekolojik muayene masasına yatırılır ve vajina açıklığının net bir görüş açısı elde edilmesi için spekulum yerleştirilir. Kolposkop, vajina açıklığına yakın bir konuma getirilir ve rahim ağzı büyütülüp aydınlatılarak (ışık kaynağı ve 10 kat daha fala büyütebilen mikroskobik görüş yardımıyla) detaylı bir inceleme yapılır. Bu sırada rahim ağzına özel bir solüsyon uygulanabilir (asetowhite ve iyod solüsyonları), bu da anormal bölgelerin daha belirgin hale gelmesini sağlar. Kolposkop aracılığıyla rahim ağzını dikkatlice incelenir ve gerektiğinde anormal görünen bölgelerden biyopsi alınabilir. Bu işlem Lokal anestezi altında rahatlıkla yapılabilir; ancak vajinismus öyküsü olan ya da hastanın talebi doğrultusunda hafif maske-sedasyon anestezisi altında uygulanabilir.

Kolposkopi Zor Bir İşlem Mi?

Kolposkopi genellikle zor bir işlem olarak değerlendirilmez. İşlem sırasında hafif bir rahatsızlık hissi olabilir, ancak çoğu hastanın toleransı yüksektir. İşlem sırasında ağrı genellikle minimaldir. Hasta yorumlarına göre, kolposkopi genelde ağrısız veya az ağrılı bir işlem olarak kabul edilir, ancak her bireyin ağrı eşiği farklıdır.

Kolposkopi Yöntemi Nedir?

Kolposkopi, vajinal, vulvar ve servikal displaziyi değerlendirmek için yapılan bir tanısal prosedürdür. Yüksek dereceli servikal intraepitelyal neoplazi (CIN) ve kanser risk faktörlerini değerlendirmek amacıyla geliştirilen bu yöntem, zaman içinde evrilmiştir.

Yüksek servikal kanser riskine sahip olan hastalar veya 25 yaşından büyük, en az iki risk faktörü taşıyan hastalar (HPV-16, Човешки папиломен вирус (HPV)-18 ve yüksek dereceli skuamöz intraepitelyal lezyon sitolojisi) için hemen elektrocerrahi eksizyon (LEEP) prosedürü yerine kolposkopi ile çoklu biyopsi ve endoservikal örnekleme işlemine tabi tutulmalıdır.

Kadınlarda Kolposkopi Nasıl Yapılır?

Kadınlarda kolposkopi, jinekolojik bir muayene masasında yapılır. Öncelikle vajina açıklığını net bir şekilde görmek için spekulum kullanılır. Ardından kolposkop vajina açıklığına yakın bir konumda konumlandırılarak rahim ağzı incelenir. Anormal alanları belirlemek ve daha yakından incelemek için özel bir solüsyon uygulanabilir. Sağlık uzmanı, kolposkop aracılığıyla rahim ağzını detaylı bir şekilde inceler ve gerektiğinde biyopsi alabilir.

Kısacası, kolposkopi kadın sağlığının önemli bir parçasıdır ve rahim ağzındaki anormallikleri tespit etmek ve yönetmek için değerli bir araç olarak kabul edilir. Bu yöntem sayesinde erken teşhis ve tedavi mümkün olurken, işlem genellikle hasta için tolere edilebilir düzeyde bir deneyim sunar.

Kolposkopi Sonrası Süreç Nasıl İşler? Amacımız Nedir? 

Burada çok önemli ve hassas bir adım var: Neden kolposkopi yapıyoruz? Eğer kolposkopiyi düşük dereceli bir lezyon, örneğin ASCUS veya LGSIL gibi bir sebeple yaparsak ve sonuç olarak kolposkopi sırasında yine CIN1 gibi düşük seviyeli bir sorun tespit edersek, tedaviye gerek kalmayabilir. Bu durumda, bir yıl boyunca sürecek bir takip yeterli olacaktır. Ancak, kolposkopik biyopsi sonucunda herhangi bir sorun bulamamış olsak bile, önceki smear testi HGSIL olarak sonuçlandıysa, bu noktada kolposkopi sonuçlarına tam anlamıyla güvenmeden, “LEEP” adı verilen rahim ağzını kazıma gibi bir işlem gerekebilir. Aynı şekilde, kolposkopik biyopsi sonucu yüksek seviyeli bir soruna veya kanser belirtilerine işaret ediyorsa, uygun tedavi yöntemlerini uygulamamız gerekecektir.

Kolposkopi sonrası ne beklemeliyim? Nasıl Yorumlanır?

• Düşük Dereceli Lezyonlar (CIN1 veya Benzeri):

  • Genç yaşlarda ve özellikle genç kadınlarda sıkça görülebilir.
  • Düşük dereceli lezyonlarda (CIN1 veya benzeri) genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmaz.
  • Genellikle yakın takip ve tekrar tetkikler (örneğin bir yıl sonra tekrar smear testi) önerilir.

• Yüksek Dereceli Lezyonlar (CIN2, CIN3 veya Yüksek Seviyeli CIN):

  • Yüksek dereceli lezyonlar, hücresel anormalliklerin daha ciddi olduğu durumları ifade edebilir.
  • Genellikle yaş ve lezyonun ciddiyetine göre tedavi gerekebilir.
  • Yüksek seviyeli lezyonlarda (CIN2, CIN3 veya benzeri), kolposkopik biyopsi sonucuna ve hastanın yaşına göre leep gibi eksizyonel işlemler (rahim ağzının kazınması) veya daha kapsamlı cerrahi müdahaleler düşünülebilir.

• Kanser Belirtileri veya Yüksek Risk Durumları:

  • Eğer kolposkopik biyopsi sonucunda kanser belirtileri saptanırsa, hızlı ve etkili bir tedavi planı gerekebilir.
  • HPV yüksek risk alt tiplerinin varlığı da tedavi kararını etkileyebilir.
  • Hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve diğer tıbbi faktörler de tedavi seçeneklerini etkiler.

• Önceki Smear Test Sonuçları ve Takip:

  • Önceki smear test sonuçları (örneğin HIGHSIL) ve bunun yanı sıra kolposkopi sonuçları bir arada değerlendirilir.
  • Eğer önceki smear testi sonuçları yüksek riskliyse, kolposkopi sonuçlarına daha dikkatli yaklaşılabilir ve tedavi kararları buna göre şekillenir.

• Takip Planı:

  • Kolposkopi sonuçlarına göre takip planı oluşturulur.
  • Hafif lezyonlarda (örneğin CIN1), yakın takip ve tekrar testler önerilir.
  • Daha ciddi lezyonlarda (örneğin CIN2, CIN3), tedavi planı yapılır ve cerrahi müdahale gerekebilir.

Kolposkopi sonrası komplikasyonlar neler olabilir?

Hastaların %99’unda herhangi bir komplikasyon gelişmez. 

Ancak çok nadir olarak:

• Hafif Ağrı veya Rahatsızlık: Kolposkopi sonrası hafif ağrı veya rahatsızlık hissi yaygın olarak görülür. Bu genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde azalır.
• Hafif Kanama veya Lekeleme: Kolposkopi sırasında alınan biyopsi veya doku örnekleri nedeniyle hafif kanama veya lekeleme yaşanabilir. Bu genellikle kendiliğinden geçer.
• Enfeksiyon: Kolposkopi sonrasında enfeksiyon riski minimaldir. Ancak, nadir durumlarda enfeksiyon gelişebilir. Ateş, şiddetli ağrı veya anormal akıntı gibi belirtiler varsa doktora başvurulmalıdır.
• Yara İltihabı: Alınan biyopsi veya doku örnekleri nedeniyle yara bölgesinde hafif iltihaplanma meydana gelebilir. Bununla birlikte, genellikle antibiyotik tedavisi gerekmeksizin düzelir.
• Alerjik Reaksiyonlar: Kullanılan bazı kimyasallara karşı nadir durumlarda alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Eğer ciltte kızarıklık, kaşıntı, şişlik gibi belirtiler görülürse doktora danışılmalıdır.
• Yara İzi veya Skar: Biyopsi veya leep gibi işlemler sonucunda nadir durumlarda hafif yara izleri veya skarlar kalabilir.
• Psikolojik Etkiler: Kolposkopi sonrası endişe veya stres yaşanabilir. Bu, işlemin genellikle basit ve rutin bir işlem olduğunu anlayarak hafifletebilir.

Kolposkopi sonrası cinsel ilişki ne zaman güvenli olur?

Bu işlem sonrası ortalama 21 gün cinsel ilişki önerilmemektedir.