Oligoastenoteratospermi, erkek kısırlığına neden olan sperm sayı ve hareket azlığı ve şekil bozukluğudur. Bu durum, sperm sayısı (oligozoospermi), sperm hareketliliği (astenozoospermi) ve sperm şekli (teratozoospermi) açısından üç bileşenli bir anormallik olarak tanımlanır. Oligoastenoteratospermi olan erkeklerde, dölleme yeteneği düşük olan ve gebeliğe yol açma olasılığı azalan sperm üretimi görülür. Sperm Sayısı 5 milyon/ml ile 15 milyon/ml arasında olduğunda erkek bu tanıyı alır.Bu durumun altında yatan nedenler genetik faktörler, hormonal dengesizlikler, yaşam tarzı faktörleri, enfeksiyonlar ve toksik etkilere maruz kalma gibi bir dizi faktör olabilir.
Şiddetli oligoteratoastenospermi (ŞOAT), erkeklerde üreme yeteneğini olumsuz etkileyen ciddi bir sperm sayı ve hareket azlığı ve şekil bozukluğudur. Bu üç faktör, erkek infertilitesinin (kısırlığının) ana nedenlerindendir. Şiddetli oligoteratoastenospermi, çiftlerin doğal yolla bebek sahibi olma şansını önemli ölçüde azaltır ve yardımcı üreme tekniklerine (ART) başvurulmasını gerektirir. Sperm Sayısı 5 milyon /ml altında olduğunda erkek bu tanıyı alır.
Sperm sayısının azalmasına neden olan birçok faktör bulunmaktadır. İşte sperm azlığına neden olabilecek bazı faktörler:
Hormonal dengesizlikler: Testosteron ve diğer hormonların dengesizliği, sperm üretimini etkileyerek azalmaya yol açabilir.
Testislerin sıcaklık dengesinin bozulması: Testislerin normal çalışabilmesi için ideal bir sıcaklık seviyesine ihtiyaç vardır. Çok sıcak ortamlar ve sıkı iç çamaşırlar giymek sıcaklığını artırarak sperm üretimini azaltabilir.
Varikosel: Testislerdeki kan damarlarının genişlemesi sonucu oluşan varikosel, testislerin sıcaklığını yükselterek sperm üretimini etkileyebilir.
Enfeksiyonlar: Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (örneğin klamidya, gonore) ve idrar yolları enfeksiyonları sperm üretimini olumsuz etkileyebilir.
Tütün ve alkol kullanımı: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketmek sperm sayısının azalmasına ve hareketliliğinin düşmesine neden olabilir.
İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar özellikle kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları ve anabolik steroidler, sperm üretimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Radyasyon ve kimyasal maddelere maruz kalma: Radyasyon ve bazı kimyasallara maruz kalmak, sperm üretimini azaltabilir ve sperm DNA’sına zarar verebilir.
Kronik stres: Stres, hormon dengesini bozarak sperm üretimini azaltabilir.
Kötü beslenme: Yetersiz ve dengesiz beslenme, sperm üretimini etkileyen vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabilir.
Genetik faktörler: Kromozom anormallikleri ve genetik bozukluklar sperm üretimini azaltabilir veya engelleyebilir. Sperm azlığının nedenleri kişiden kişiye değişebilir ve birçok faktörün bir arada etkili olduğu durumlar da olabilir. Sorunun kaynağını belirlemek ve uygun tedavi yöntemlerini belirlemek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sperm azlığı tedavisi, sorunun şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Bir androlog gözetiminde tedavide uygulanabilecek yöntemler:
Yaşam tarzı değişiklikleri: Sigara ve alkol tüketimini bırakmak, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi sperm parametrelerini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
İlaç tedavisi: Hormonal dengesizlikler, enfeksiyonlar ve varikosel gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan sperm sayı azlığı, ilaç tedavisi ile düzeltilmeye çalışılabilir. Bu ilaçlar arasında antibiyotikler, anti-enflamatuarlar, hormon tedavisi ve antioksidanlar bulunmaktadır.
Varikosel ameliyatı: Varikosele bağlı olarak gelişen meni azlığında varikosel ameliyatı (varikoselektomi) sperm parametrelerini iyileştirmeye katkıda bulunur. Ancak mucize sonuçlar yaratmadığı kabul edilmelidir.
Yardımcı üreme teknikleri: Sperm parametrelerinin doğal yolla gebelik şansını düşürdüğü durumlarda yardımcı üreme teknikleri devreye girmelidir. Tüp bebek ile intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) gibi yöntemler çiftlerin çocuk sahibi olma şansını artırabilir.
Testiküler sperm ekstraksiyonu (TESE) – Testiküler Sperm Aspirasyonu (TESA): Sperm üretiminin çok düşük olduğu veya hiç olmadığı durumlarda testislerden cerrahi yöntemlerle sperm elde edilerek ICSI işlemi uygulanabilir.
Sperm azlığı, erkeklerde kısırlık problemlerine yol açabilecek bir durumdur ve çoğu zaman herhangi bir belirti göstermez. Sperm azlığının anlaşılması için bir dizi tetkik ve değerlendirmenin yapılması gerekmektedir.
İşte sperm azlığının tespiti için yapılması gerekenler;
Semen analizi (Sperm analizi): Sperm azlığının kesin olarak tespit edilebilmesi için semen analizi yapılması gereklidir. Bu test, erkeğin menisinin değerlendirilerek sperm sayısı, hareketlilik ve morfoloji açısından incelenmesidir. Normalde semen örneği 4-5 gün süreyle cinsel perhiz yapıldıktan sonra verilir. Test sonuçlarındaki düşük sperm sayısı sperm azlığına işaret edebilir.
Fizik muayene: Üroloji uzmanı tarafından yapılan fizik muayene, varikosel veya diğer fiziksel anormalliklerin tespit edilmesine yardımcı olabilir. Bu durumlar sperm azlığına yol açabilecek faktörler arasında yer alır.
Hormon testleri: Testosteron, luteinize edici hormon (LH) ve folikül uyarıcı hormon (FSH) gibi hormonların seviyeleri, sperm üretimi ile ilişkilidir. Hormon testleri, sperm azlığının hormonal dengesizliklerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamaya yardımcı olabilir.
Genetik testler: Kromozom anormallikleri ve genetik bozukluklar sperm üretimini azaltabilir veya engelleyebilir. Genetik testler, sperm azlığının genetik nedenlerle ilgili olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Oligoastenoteratospermi, yani sperm azlığı (şiddetliyese sperm sayısının 5 milyon /ml altında olması) çiftlerin doğal yollarla çocuk sahibi olmasını engellemektedir. Tüp bebek tedavisi (IVF), oligoastenoteratospermi gibi erkek faktörlü infertilite durumlarında sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Oligoastenoteratospermi durumunda tüp bebek tedavisi uygulanırken yaygın olarak intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) adı verilen bir teknik kullanılır.ICSI yöntemi, en sağlıklı ve hareketli spermin direkt olarak yumurtanın içine enjekte edilerek döllenme şansının artırılmasıdır. Bu teknik, erkek faktörlü infertilite durumlarında daha yüksek başarı oranları sunar. Oligoastenoteratospermi ve tüp bebek tedavisi ile ilgili daha fazla bilgi almak için iletişim formunu doldurarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Oligoastenoteratospermi'nin nedenleri arasında genetik bozukluklar, hormonal dengesizlikler, varikosel ve yaşam tarzı faktörleri bulunmaktadır.
Evet, düşük sperm sayısı (oligozoospermi) çoğunlukla doğal yolla gebeliği engeller, ancak modern yardımcı üreme teknikleri ile gebelik hala mümkün olabilir.
Op. Dr. Soner Düzgüner ile ön görüşme yapmak için iletişime geçin. Bu değerli hikayenin başlangıcında size eşlik etmek için buradayız.